Πολλές φορές αναρωτιόμαστε για ποιο λόγο κάποια φυτά και κάτω από κάποιες συνθήκες παίρνουν έντονες αποχρώσεις του κόκκινου -κίτρινου ή πορτοκάλι χρώματος.

Θ προσπαθήσω με όσο απλούστερα λόγια να εξηγήσω γιατί αυτό συμβαίνει και τους μηχανισμούς από τούς οποίους αυτό προκαλείται  .


A.   Αιτίες του Κόκκινου και Μοβ Χρωματισμού :


1. Στρες από Ηλιακή Ακτινοβολία (Φωτοπροστασία)

  • Ο έντονος ήλιος διεγείρει την παραγωγή ανθοκυανινών, οι οποίες προσδίδουν κόκκινο ή μοβ χρώμα.
  • Ρόλος: Προστατεύουν τα κύτταρα από την υπερβολική υπεριώδη ακτινοβολία και περιορίζουν τη φωτο-οξείδωση.

2. Στρες από Θερμοκρασία

  • Οι ακραίες θερμοκρασίες, είτε πολύ χαμηλές είτε πολύ υψηλές, προκαλούν αντίδραση στρες στα φυτά.
  • Αποτέλεσμα: Αυξάνεται η παραγωγή χρωστικών, ενισχύοντας το κόκκινο ή μοβ χρώμα.

3. Έλλειψη Νερού (Ξηρασία)

  • Σε συνθήκες ξηρασίας, τα παχύφυτα ενεργοποιούν μηχανισμούς προστασίας, μεταξύ των οποίων και η αυξημένη παραγωγή ανθοκυανινών.
  • Στόχος: Μείωση της απώλειας υγρασίας και προστασία από την οξειδωτική καταπόνηση.

4. Έλλειψη Θρεπτικών Συστατικών

  • Η έλλειψη θρεπτικών στοιχείων, όπως το άζωτο ή ο φώσφορος, μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στον χρωματισμό του φυτού.
  • Ειδικά η έλλειψη φωσφόρου εντείνεται κατά τον χειμώνα, όταν οι ρίζες παγώνουν και δυσκολεύονται να απορροφήσουν το στοιχείο. Αυτό δίνει πιο έντονες κόκκινες και μοβ αποχρώσεις.

5. Γενετικά Χαρακτηριστικά

  • Ορισμένα είδη παχύφυτων έχουν φυσική τάση να εμφανίζουν κόκκινες ή μοβ αποχρώσεις ανεξάρτητα από τις περιβαλλοντικές συνθήκες.
  • Παραδείγματα: Είδη του γένους Echeveria και Aeonium.

6. Αλλαγές στις Εποχές

  • Το φθινόπωρο και τον χειμώνα, οι αλλαγές στο φως της ημέρας και στις θερμοκρασίες μπορεί να πυροδοτήσουν την παραγωγή ανθοκυανινών.
  • Αυτές οι αλλαγές είναι πιο έντονες στα φύλλα και τα στελέχη των παχύφυτων.

Σημασία του Κόκκινου και Μοβ Χρωματισμού

  1. Δείκτης Υγείας:

    • Ο σταδιακός χρωματισμός που προκύπτει από τις παραπάνω αιτίες συνήθως δείχνει ότι το φυτό είναι υγιές και προσαρμόζεται αποτελεσματικά στις συνθήκες του περιβάλλοντος.

  2. Πιθανή Ένδειξη Προβλήματος:

    • Αν ο χρωματισμός συνοδεύεται από μαρασμό, ξηρότητα ή άλλες ανωμαλίες, μπορεί να υποδεικνύει πρόβλημα, όπως:
      • Υπερβολική έκθεση στον ήλιο.
      • Έλλειψη θρεπτικών συστατικών ή φροντίδας.

Ο Ρόλος του Φωσφόρου

  • Ο φωσφόρος είναι απαραίτητος για την υγεία του φυτού, αλλά είναι στοιχείο που κινείται αργά μέσα στους ιστούς.
  • Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όταν οι ρίζες παγώνουν, η απορρόφησή του γίνεται ακόμα δυσκολότερη. Αυτή η δυσκολία οδηγεί στην παραγωγή πιο έντονων κόκκινων και μοβ αποχρώσεων.
  • Αυτές οι αποχρώσεις είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές και συχνά θεωρούνται επιθυμητές για τα παχύφυτα.

Συμπέρασμα

Ο κόκκινος και μοβ χρωματισμός στα παχύφυτα αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση στις περιβαλλοντικές συνθήκες ή σε συνδυασμό με τα γενετικά χαρακτηριστικά του φυτού. Αν και συχνά είναι δείκτης υγείας και φυσικής προσαρμογής, μπορεί να υποδηλώνει πρόβλημα όταν συνοδεύεται από σημάδια φθοράς ή στρες. Ο ρόλος των θρεπτικών συστατικών, όπως ο φώσφορος, είναι καθοριστικός για την ισορροπία αυτής της χρωματικής απόκρισης.


B.   Κιτρινές και Πορτοκαλί Αποχρώσεις στα Παχύφυτα: Αιτίες και Σημασία :

Οι κιτρινές και πορτοκαλί αποχρώσεις στα παχύφυτα οφείλονται κυρίως στην παρουσία χρωστικών, όπως οι καροτενοειδείς (π.χ., καροτένιο, ξανθοφύλλες), αλλά και σε περιβαλλοντικούς ή φυσιολογικούς παράγοντες. Αυτές οι χρωστικές όχι μόνο χαρίζουν το ιδιαίτερο χρώμα στα φυτά, αλλά συμβάλλουν και στην προστασία τους.

Αιτίες των Κιτρινών-Πορτοκαλί Αποχρώσεων

1. Παρουσία Καροτενοειδών

  • Καροτένιο και ξανθοφύλλες είναι φυσικές χρωστικές που βρίσκονται στους χλωροπλάστες και τα χρωμοπλάστες.
  • Τα καροτενοειδή εμφανίζουν αποχρώσεις από κίτρινο έως πορτοκαλί. Είναι ιδιαίτερα εμφανή όταν η συγκέντρωσή τους αυξάνεται ή όταν μειώνεται η χλωροφύλλη.

2. Στρες από Περιβαλλοντικούς Παράγοντες

  • Έντονη ηλιοφάνεια: Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο ενισχύει την παραγωγή καροτενοειδών, προστατεύοντας το φυτό από την υπεριώδη ακτινοβολία.
  • Ξηρασία: Όταν το φυτό αντιμετωπίζει έλλειψη νερού, οι καροτενοειδείς μειώνουν την οξειδωτική καταπόνηση.
  • Ακραίες θερμοκρασίες: Πολύ χαμηλές ή υψηλές θερμοκρασίες ενεργοποιούν μηχανισμούς παραγωγής καροτενοειδών για την προστασία του φυτού.

3. Αλλαγές στη Χλωροφύλλη

  • Μειωμένη παραγωγή ή διάσπαση της χλωροφύλλης, λόγω στρες ή γήρανσης, μπορεί να κάνει τις καροτενοειδείς πιο ορατές.
  • Αυτή η διαδικασία είναι εμφανής σε φυτά με φύλλα που κιτρινίζουν, όπως συμβαίνει το φθινόπωρο.

4. Θρεπτική Ανεπάρκεια

  • Έλλειψη θρεπτικών συστατικών, όπως το άζωτο ή το μαγνήσιο, προκαλεί διάσπαση της χλωροφύλλης, δίνοντας έμφαση στις κιτρινές αποχρώσεις.

5. Γενετικά Χαρακτηριστικά

  • Ορισμένα είδη παχύφυτων, όπως τα Sedum, Echeveria και Crassula, έχουν φυσική τάση να εμφανίζουν κιτρινές ή πορτοκαλί αποχρώσεις, ειδικά όταν εκτίθενται σε έντονο φως ή βρίσκονται σε συνθήκες στρες.

6. Σήμανση Γήρανσης ή Φθοράς

  • Οι κιτρινές αποχρώσεις μπορεί να δείχνουν τη φυσική γήρανση ενός φύλλου ή ότι πεθαίνει.
  • Αν συνοδεύονται από ξηρότητα ή απώλεια σφριγηλότητας, μπορεί να υποδηλώνουν προβλήματα, όπως υπερβολικό πότισμα ή ασθένειες.

Τι Σημαίνουν οι Κιτρινές-Πορτοκαλί Αποχρώσεις για το Φυτό;

  1. Υγιές Φυτό:

    • Αν οι αποχρώσεις εμφανίζονται ομοιόμορφα και υπό έντονο φως ή στρες, είναι φυσιολογική αντίδραση και δείκτης καλής υγείας.

  2. Προειδοποίηση Προβλήματος:

    • Αν συνοδεύονται από μαρασμό, καφέ κηλίδες ή άλλες ανωμαλίες, ίσως υποδεικνύουν προβλήματα, όπως:
      • Υπερβολικό πότισμα.
      • Κακή αποστράγγιση.
      • Έλλειψη θρεπτικών συστατικών.

Συμπέρασμα

Οι κιτρινές και πορτοκαλί αποχρώσεις στα παχύφυτα συνδέονται κυρίως με την παρουσία καροτενοειδών, που προσφέρουν προστασία από περιβαλλοντικές καταπονήσεις. Ενώ συχνά είναι φυσιολογική αντίδραση και δείγμα υγείας, μπορεί να υποδεικνύουν προβλήματα αν συνοδεύονται από σημάδια δυσλειτουργίας, όπως ξηρότητα ή μαρασμός.