ΑΖΩΤΟ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗ ΛΙΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

Το άζωτο του διακρίνουμε σε τρεις βασικές μορφές.

Στο ουρικό στο αμμωνιακό και στο νιτρικό
Επίσης υπάρχει και το οργανικό άζωτο.

Τι εννοούμε όταν λέμε νιτροποίηση του αζώτου?

Το άζωτο από ουρική μορφή που συναντάται αρχικά,  μετατρέπεται σε αμμωνιακή και από κει μετατρέπεται και απορροφάται  στην τελική του μορφή που είναι η νιτρική (νιτρικά άλατα ή άλλες αζωτουχες ενώσεις ), άμεσα αφομοιωσιμη από τα φυτά.

Στην ουρική του μορφή το άζωτο καλό είναι να ενσωματώνεται στο έδαφος  όταν  το φυτό είναι ακόμα σε λειτουργική φάση (μέσα φθινοπώρου) .
Δεν έχει μπει δηλαδή σε φάση λιθάργου ή  νωρίς την άνοιξη.
Ο λόγος είναι ότι ουρική μορφή εφόσον δεν  συνοδεύεται στοιχειώδης βροχοπτώσεις υφίσταται εξάχνωση.

Οπότε, αν επιλέξουμε  λιπασμάτα ουρίας, καλό είναι αυτά να περιέχουν  παρεμποδιστές νιτροποίησης ουρεάσης οι οποίοι παρεμποδιστές,μειώνουν πολύ την εξάχνωση της και έτσι δίνουν τη δυνατότητα να απορροφώνται καλύτερα. 

Στην αμμωνιακή του μορφή το άζωτο θα πρέπει να μπαίνει νωρίς το Νοέμβριο και μάλιστα με παρεμποδιστή νιτροποίησης ώστε να αποφεύγονται εκπλήσσεις.
Έτσι θα δώσει την ευκαιρία στην ελιά  να το απορροφήσει και  να βοηθήσει στη διαφοροποίηση των ματιών της ,οπου ενώ αρχικά όλα είναι ξυλοφόρα ,στην πορεία μεγάλο ποσοστό από αυτά γίνονται ανθοφόρα.
Με αυτό τον τρόπο αυξάνουμε την ανθοφορία του φυτού  και άρα την παραγωγή, μειώνουμε δε το φαινόμενο της παενιαυτοφοριας ( δηλ. Να παράγει  τη μια χρονιά και την άλλη όχι).

Το δέντρο κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπαίνει σε λίθαργο οι ρίζες παγώνουν και έτσι τα θρεπτικά στοιχεία δεν μπορούν να απορροφηθούν με τον ίδιο ρυθμό απο το έδαφος .
Σε αυτή την περίπτωση το δέντρο αξιοποιεί τα θρεπτικά στοιχεία που έχουν αποθηκευτεί στα υπέργεια μέρη του φυτού στον κορμό δηλαδή στα κλαδιά και στα φύλλα,συμπεριλαμβανομένου και του αζώτου. 
Το άζωτο αυτό θα χρησιμοποιηθεί από το δέντρο, στη διαφοροποίηση των ματιών του και στη βλάστηση .

Εκτός από το άζωτο στη  διαφοροποίηση οφθαλμών, συντελεί νερό που συνήθως καλύπτεται από τα νερά της βροχής του χειμώνα προκειμένου να αποκτήσει ο οφθαλμός την απαραίτητη ώθηση για να διαφοροποιηθεί.

Ρόλο Επίσης παίζει η συγκέντρωση ωρών ψύχους (150-300 ώρες κάτω από 7⁰C) ανάλογα και με την ποικιλία . 



Πολλές φορές προσθήκη λιπασμάτων που δεν περιέχουν καθόλου άζωτο,ακόμη και αν οι άλλοι παράγοντες είναι επαρκείς,  οδηγούν την σε πλήρη ακαρπία η περιορισμένη παραγωγή την επόμενη περίοδο. 

Ο λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν αρκετοί  παραγωγικοί οφθαλμοί.


Το νιτρικό άζωτο είναι η πλέον αφομοιώσιμη μορφή αζώτου και καλό είναι να προστίθεται στο έδαφος κατά την άνοιξη.
Απαραίτητη είναι η ταυτόχρονη  προσθήκη νερού με άρδευση,  εφόσον δεν υπάρχουν βροχοπτώσεις.

Αζωτούχα λιπάσματα τα οποία προστίθεντε  αρχές ή αργά την άνοιξη, καμία επίδραση δεν μπορεί να έχουν στην παραγωγικότητα του δέντρου παρά μόνο  την επόμενη σεζόν  μέσω της έντονης βλάστησης αυτού και της αποθήκευσης του στα υπέργεια μέρη του.
Στην παρούσα παραγωγη όμως ,καμία επίδραση δεν έχουν.
Έλλειψη αζώτου μπορούμε να συμπεράνουμε μακροσκοπικά  από το μήκος της νέας βλάστησης  ,το χρώμα και το μέγεθος του φύλλου ή  χημικα μέσω φυλλοδιαγνωστικής ή  ανάλυσης εδάφους.
Περίσσεια Αζώτου  μπορεί να οδηγήσει ιδιαίτερα σε υγρά βαριά εδάφη σε μυκητολογικές  ασθένειες της Ρίζας ή
μύκητες φυλλώματος λόγω τρυφερής, πλούσιας βλάστησης και άρα κακού αερισμού .
Η συχνότητα προσθήκης αζώτου κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας, έγκειται  στο ποσό βαρύ ή  αμμώδες είναι ένα έδαφος (όσο πιο αμμώδες τόσο συχνότερα) .
Προσοχή πρέπει να δίδεται στις εκπλήσσεις και άρα στη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα από νιτρώδη.


Μίμης Οικονόμου 
Γεωπόνος 
Τμήματος φυτικής παραγωγής 
Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών